De verschillende fases van een bubbel tot een crash
Een bubbel op de aandelenmarkt is een situatie waarin de prijzen van aandelen of andere financiële activa snel stijgen tot niveaus die ver boven hun intrinsieke waarde liggen, gevolgd door een plotselinge ineenstorting. Het is voor beleggers vrijwel onmogelijk om de piek van een bubbel te voorspellen of daarna het dieptepunt van een crash te timen. De verschillende fases van een bubbel verlopen doorgaans volgens onderstaande stappen.
vervolg na advertentie
Vroege fase (stealth phase)
In deze fase beginnen de prijzen van bepaalde activa te stijgen, vaak door innovatie, positieve economische vooruitzichten of nieuw optimisme in een sector. Slechts een klein aantal beleggers en insiders begint te investeren, vaak omdat ze inzicht hebben in de potentiële waarde van de activa. De bredere markt is zich nog niet bewust van de potentiële waarde, en de prijsstijging is relatief langzaam.
Bewustwordingsfase (awareness phase)
Na verloop van tijd beginnen meer beleggers de stijgende prijzen op te merken, vaak gestimuleerd door mediaberichten, analistenrapporten of het succesverhaal van de vroege investeerders. Hierdoor begint de vraag naar de activa toe te nemen, wat leidt tot een snellere prijsstijging. Meer beleggers willen profiteren van de stijgende markt, wat leidt tot een sneeuwbaleffect. Het optimisme groeit en het aantal deelnemers neemt toe.
Manie of speculatieve fase (mania phase)
Dit is de fase waarin de bubbel echt begint op te blazen. Beleggers worden overmatig optimistisch en speculeren dat de prijzen alleen maar verder zullen stijgen. Er ontstaat een “fear of missing out” (FOMO), wat leidt tot irrationele beslissingen en een massale instroom van nieuw kapitaal. In deze fase worden de prijzen volledig losgekoppeld van hun fundamentele waarde. Iedereen lijkt te willen investeren, van institutionele beleggers tot kleine particulieren, vaak met geleend geld.
Euforische fase (greed)
De prijzen bereiken hun piek. De waarderingen zijn extreem hoog, en hoewel sommige beleggers zich bewust zijn van de overwaardering, blijft de algemene markt in een staat van euforie. Nieuwe investeerders blijven toetreden in de hoop snelle winsten te maken, zelfs als tekenen van oververhitting zichtbaar zijn. Er is vaak sprake van extreme volatiliteit, maar het vertrouwen blijft hoog.
Omkeerfase (return to normal)
Op een gegeven moment bereikt de markt een keerpunt. Het sentiment begint te draaien en beleggers worden nerveus. Dit kan worden veroorzaakt door negatieve nieuwsberichten, teleurstellende winsten of een extern schokeffect. Beleggers beginnen winst te nemen, wat leidt tot een daling van de prijzen. Het vertrouwen verdwijnt snel, en het aanbod begint de vraag te overtreffen.
Crash of paniekfase (capitulation)
De daling in prijzen versnelt, en er ontstaat paniek op de markt. Beleggers haasten zich om hun posities te verkopen, wat leidt tot een plotselinge en scherpe daling in prijzen. Vaak zijn er geen kopers meer op de markt, en de prijzen kunnen in enkele dagen of weken instorten. Veel beleggers realiseren zich verliezen, vooral degenen die op het hoogtepunt van de bubbel hebben gekocht.
Nasleepfase (return to the mean)
Na de crash volgt een periode van depressie op de markt. Prijzen blijven laag en er is weinig activiteit, aangezien beleggers zich terugtrekken en het vertrouwen in de markt ver te zoeken is. Dit is ook de fase waarin de markt de schade begint te herstellen en langzaam begint te stabiliseren. In de loop van de tijd kunnen beleggers opnieuw beginnen met het opbouwen van vertrouwen, wat uiteindelijk kan leiden tot een nieuwe opwaartse cyclus, zij het veel voorzichtiger.
vervolg na advertentie
Conclusie over de fases van een bubbel
Bovenstaande grafiek en uitleg van de verschillende fases van een bubbel zullen zeker niet altijd hetzelfde patroon volgen. Toch zijn er veel overeenkomsten te vinden, ook in de uitleg per fase. Wanneer u als belegger op de hoogte bent van de mogelijke risico’s kunt u juist ook kansen herkennen. Als hebzucht zorgt voor extreme waarderingen kunt u er juist voor kiezen om winst te nemen of in te spelen op een mogelijke daling. Hetzelfde gaat ook op wanneer de capitulatie is ingezet. Beleggers zien het dan niet meer zitten en juist dan liggen er mooie kansen voor de lange termijn. Een handig hulpmiddel voor extreme koersen is de afstand van de koers van een aandeel, index, etc. ten opzichte van het 50 daags of 200 daags gemiddelde. Deze zogenaamde moving avarages werken vaak als een magneet maar ook als steun of weerstand. Vroeg of laat komt er een beweging naar deze lijn.
