Expiratie uitgelegd en wat gebeurt er tijdens de expiratie
Expiratie is de afloopdatum van een financieel contract, zoals opties, futures of andere derivaten. Op deze datum verliest het contract zijn geldigheid en moet er een afwikkeling plaatsvinden. Expiratie is een belangrijk moment voor beleggers en handelaren, omdat het invloed heeft op de prijzen en liquiditeit van de onderliggende activa.
vervolg na advertentie
Wat gebeurt er tijdens expiratie van opties?
Opties zijn contracten die de houder het recht geven (maar niet de verplichting) om een onderliggend actief te kopen of verkopen tegen een vooraf vastgestelde prijs (de uitoefenprijs). Tijdens de expiratie zijn er drie mogelijkheden:
In-the-Money (ITM) opties
- Een optie is “in-the-money” als de uitoefenprijs gunstiger is dan de marktprijs.
- Call-optie: De uitoefenprijs ligt onder de huidige marktprijs → de koper kan het onderliggende actief tegen een lagere prijs kopen.
- Put-optie: De uitoefenprijs ligt boven de huidige marktprijs → de koper kan het onderliggende actief tegen een hogere prijs verkopen.
- In veel gevallen worden ITM-opties automatisch uitgeoefend.
Out-of-the-Money (OTM) opties
- De uitoefenprijs is ongunstig in vergelijking met de marktprijs.
- OTM-opties verlopen waardeloos en hebben geen invloed op de markt.
At-the-Money (ATM) opties
- De uitoefenprijs ligt rond de huidige marktprijs.
- ATM-opties kunnen nog waarde hebben, maar worden vaak niet uitgeoefend tenzij er een specifieke strategie achter zit.
Afwikkeling van opties
- Amerikaanse opties: Kunnen op elk moment vóór de expiratie uitgeoefend worden.
- Europese opties: Kunnen alleen op de expiratiedatum worden uitgeoefend.
- Fysieke levering vs. cash settlement:
- Sommige opties leiden tot de fysieke overdracht van de onderliggende activa.
- Andere worden in contanten afgerekend op basis van de slotprijs.
vervolg na advertentie
Wat gebeurt er tijdens expiratie van futures?
Futures zijn contracten waarbij twee partijen overeenkomen een onderliggend actief te kopen of verkopen tegen een vooraf bepaalde prijs op een specifieke datum. Er zijn verschillende soorten van afwikkeling tijdens de expiratie:
Fysieke levering
Dit betekent dat de koper het onderliggende product ontvangt (bijvoorbeeld olie, goud, tarwe). Dit geldt vooral voor grondstoffenmarkten en veel handelaren sluiten hun positie vóór expiratie om fysieke levering te voorkomen.
Cash settlement
Hier vindt geen fysieke overdracht plaats. Het verschil tussen de contractprijs en de marktprijs wordt in contanten afgerekend. Dit komt veel voor bij indexfutures en sommige grondstoffenfutures.
Rol van “rollovers”
Veel professionele handelaren en institutionele beleggers kiezen ervoor om hun posities “door te rollen” (rollover). Dit betekent dat ze het expirerende contract sluiten en een nieuw contract met een latere expiratie openen.
Indexopties en indexfutures
Deze contracten worden vaak in cash afgewikkeld. De waarde wordt berekend op basis van de slotkoers van de onderliggende index op de expiratiedatum. Er is vaak meer volatiliteit in de markt, vooral in de laatste handelsuren.
Expiratie en de markt
Expiratie kan aanzienlijke invloed hebben op de markt. Hier zijn enkele belangrijke effecten:
Toegenomen volatiliteit
Tijdens expiratie is er vaak verhoogde volatiliteit, vooral in de laatste handelsuren. Dit komt doordat handelaren en instellingen hun posities aanpassen of sluiten.
“Pinning” effect
Dit gebeurt wanneer de koers van een aandeel of index rond een veelgebruikte uitoefenprijs blijft hangen. Dit kan komen door grote optieposities en de acties van market makers.
Toename in handelsvolume
Expiratiedagen hebben vaak een hoger handelsvolume. Dit komt door afwikkelingen en herpositioneringen door beleggers.
vervolg na advertentie
Belangrijke expiratiedagen: “Triple Witching” en “Quadruple Witching”
- Triple Witching: Expiratie van indexopties, indexfutures en aandelenopties op dezelfde dag.
- Quadruple Witching: Expiratie van indexopties, indexfutures, aandelenopties en single-stock futures.
- Deze gebeurtenissen vinden vier keer per jaar plaats (maart, juni, september, december).
Samenvatting
De expiratie is de afloopdatum van financiële contracten zoals opties en futures. Opties kunnen worden uitgeoefend of waardeloos aflopen. Futures kunnen fysiek worden geleverd of in cash worden afgerekend. De expiratie kan leiden tot hogere volatiliteit en handelsvolumes en speciale expiratiedagen, zoals “Quadruple Witching”, zorgen voor extra marktdynamiek.
